Tìm hiểu chức năng của gan và các bệnh về gan trong y học cổ truyền

Gan có nhiều chức năng và cũng có thể mắc nhiều bệnh quan trọng. Như chúng ta đã biết, gan là một bộ phận quan trọng của cơ thể. Gan có nhiều chức năng khác nhau. Gan hoạt động ngay cả khi bạn nghỉ ngơi. Con người không thể sống thiếu gan. Nếu gan gặp vấn đề thì sức khỏe của bạn cũng sẽ giảm sút. Trong y học cổ truyền, gan còn được gọi là can. Người ta đã chú ý đến bộ phận này từ rất lâu.

Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách bảo vệ gan của mình. Làm thế nào để gan luôn khỏe mạnh là một vấn đề đáng chú ý. Bài viết này sẽ tìm hiểu về chức năng của gan. Đồng thời cho bạn biết một số bệnh về gan. Từ đó có giải pháp tốt hơn để bảo vệ lá gan của mình.

Theo học thuyết tạng tượng trong y học cổ truyền, gan hay còn gọi là can, là một tạng trong ngũ tạng có nhiều chức năng như sau:

Chức năng của gan: can tàng huyết

Can là kho dự trữ huyết và điều tiết huyết trong cơ thể. Khi cơ thể chúng ta ở trạng thái hoạt động phần lớn huyết được chuyển từ can tới tận tế bào, cung cấp chất dinh dưỡng cho hoạt động của tế bào. Khi cơ thể nghỉ ngơi, khi nằm nghỉ nằm ngủ thì đại bộ phận huyết được trở về can. Nếu như huyết không trở về can thì sẽ dẫn đến chứng bồn chồn khó chịu, mất ngủ.

Chức năng này tốt thì cơ thể sẽ khỏe mạnh hông hào do huyết sung túc. Chức năng này kém thì cơ thể sẽ xanh xao mệt mỏi, mắt trắng dã. Một số loại thuốc liên quan tới chức năng này là thuốc bổ huyết, thuốc bổ âm, thuốc hoạt huyết, hành khí.

Gan là bộ phận có nhiều chức năng của con người.
Gan là bộ phận có nhiều chức năng của con người.

Chức năng của gan: Can chủ cân

Cân ở đây nghĩa là gân, bao cơ, xương khớp, dây chằng. Nếu can chủ cân kém thì sẽ xuất hiện tình trạng gân cơ co duỗi khó khăn, các hệ chống dây chằng sa giáng, đi lại khó khăn, teo nhẽo cơ. Trẻ em chậm biết đi hoặc không đi được. Một số loại thuốc bắc liên quan đến chức năng này là thuốc bổ gan thnậ, thuốc bổ huyết.

Chức năng chủ sơ tiết

Chính là chức năng sơ tiết mật, men của gan. Chức năng này tốt sẽ giúp cho việc tiêu hóa của tì vị được tốt. Chắc năng này kém sẽ dẫn đến đầy bụng, ăn uống không tiêu, vàng da, ngực sương đầy tức, phụ nữ bế kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt.

Thuốc có liên quan tới chức năng này là thuốc sơ can giải biểu, giải uất hành khí, hành huyết lợi mật.

Sơ tiết là một chức năng quan trọng của gan.
Sơ tiết là một chức năng quan trọng của gan.

Chức năng của gan: Can chủ nộ

Can chủ về tức giận, về tính nóng nảy cáu gắt. Ngược lại hay cáu giận thì sẽ dẫn tới hại gan. Chức năng can chủ nộ liên quan mật thiết với chức năng chủ tiết và tàng hồn của gan. Nếu can không chủ được nộ sẽ làm cho việc sơ tiết của gan kém đi, ảnh hưởng nhiều đến hoạt động tinh thần mà xuất hiện các triệu chứng ngủ không yên giấc, nặng thì có thể dẫn đến một số bệnh tinh thần

Những vị thuốc liên quan là thuốc an thần gây ngủ, thuốc trọng trấn an thần, sơ can giải uất…

Chức năng khai khiếu ra mắt

Khí của can được biểu hiện ra ở mắt. Khí của can tốt thì thị lực tốt, ngược lại mắt mờ thị lực giảm. Nếu mắt khô sáp thâm quầng là can huyết bất túc, đỏ sung huyết là can hỏa thịnh, mắt vàng là can nhiệt, mắt trắng dã là can huyết hư.

Những thuốc có liên quan mật thiết đến chức năng là thuốc bổ huyết, thuốc sơ can giải uất, lợi mật, thuốc bổ thận, bổ âm.

Một số bệnh lý của can

Can khí uất kết : thể hiện hai bên sườn đau tức, đau lồng ngực, đau bụng, phụ nữ kinh nguyêtj không đều, viêm gan mãn tính nên dùng thuốc sơ can giải uất.

Gan cũng có thể gặp nhiều bệnh lý nguy hiểm
Gan cũng có thể gặp nhiều bệnh lý nguy hiểm

Can đởm thấp nhiệt : da vàng tiểu tiện vàng đỏ, sườn đau căng
can phong nội độn : ngã đột ngột, thậm chí hôn mê bất tỉnh, miệng mắt méo xệch nên dùng thuốc bình can tắt phong.
Can hỏa vượng : đầu đau căng, mắt đỏ miệng đắng lữoi hồng hay chảy máu cam.

Các bạn có thể tìm thêm các thông tin liên quan tại: Y học cổ truyền

Nguồn: duocthu.com