Mặc dù xã hội ngày càng phát triển, khoa học kỹ thuật ngày càng tiến bộ có thể giúp kéo dài tuổi thọ của con người. Tuy nhiên vẫn không thể ngăn ngừa quá trình lão hóa của tuổi tác. Đặc biệt là hiện tượng suy giảm chức năng nghe (lão thính) ở người cao tuổi. Lão thính là căn bệnh thể hiện sự suy giảm thính lực xảy ra ở những người cao tuổi. Khi mắc phải căn bệnh này, khả năng nghe của người bệnh sẽ bị giảm sút dần dần. Và cả 2 bên tai đều bị ảnh hưởng như nhau. Ban đầu người bệnh có thể không nhận ra nhưng theo thời gian, khi không còn có thể nghe thấy tiếng chuông điện thoại hay tiếng tivi…thì mới nhận ra. Lúc này bệnh có thể đã trở nặng. Cùng HBV tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này qua bài viết bên dưới.
Thế nào là lão thính?
Lão thính là một thuật ngữ y học chỉ tình trạng giảm thính lực xảy ra ở người lớn tuổi. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra sự giảm thính lực ở những người độ tuổi trên 55.
Giảm thính lực xảy ra dần dần, thường trong một vài năm. Hầu hết những người trên 60 tuổi đều có tình trạng giảm thính lực. Mức độ nghiêm trọng có thể thay đổi rất nhiều từ người này sang người khác. Cả hai tai thường bị ảnh hưởng như nhau. Thông thường là âm thanh cao (tần số cao) bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Biểu hiện của bệnh lão thính
Lúc đầu bạn có thể không biết tình trạng giảm thính lực của bạn. Bạn chỉ có thể nhận ra khả năng nghe của bạn đang trở nên kém khi bạn gặp khó khăn khi:
- Người già cảm thấy khó khăn trong việc hiểu những gì mọi người đang nói, đặc biệt là khi có nhiều người nói hoặc có tiếng ồn xung quanh. Bạn có thể nghe thấy tiếng nói của người nào đó, nhưng không phân biệt được từng từ cụ thể.
- Khó nghe khi nói chuyện điện thoại.
- Xem tivi bật âm lượng của TV quá lớn khiến những người khác phàn nàn.
- Cảm giác như những người khác nói quá nhỏ.
- Tai có thể bị đỏ, ngứa hoặc có mủ, có chất lỏng do chấn thương.
Khi bạn có giảm thính lực, thiết bị và dụng cụ trợ thính để giúp đỡ có thể tạo một sự khác biệt lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn.
Cấu tạo và cơ chế nghe của tai
Tai được chia thành ba phần:
- Tai ngoài
- Tai giữa
- Tai trong
Sóng âm thanh đi vào tai ngoài và tác động vào màng nhĩ, khiến nó rung. Phía sau màng nhĩ, trong tai giữa, có ba xương nhỏ (xương con): là xương búa, xương đe và xương bàn đạp.
Những rung động truyền từ màng nhĩ đến các xương ở tai giữa. Sau đó các xương truyền những rung động đến ốc tai ở tai trong. Ốc tai chuyển đổi các rung động thành tín hiệu âm thanh rồi được gửi đến dây thần kinh thính giác để lên não và cho phép chúng ta nghe.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh lý lão thính
Hầu hết mọi người sẽ có khuynh hướng suy giảm sức nghe của mình. Với mức độ nhiều hay ít khi họ trở nên lớn tuổi hơn. Nguyên nhân chính xác của lão thính không được biết. Tai trong (ốc tai) chứa các tế bào thần kinh để chuyển đổi âm thanh thành các xung thần kinh được gửi tới não. Người ta nghĩ rằng hầu hết những trường hợp lão thính là do các tế bào thần kinh dường như không làm việc tốt và chúng bị hư hỏng.
Tổn thương vì sự lão hóa
Có một vài yếu tố gây ra tổn thương cho tế bào thần kinh ở tai trong, phần lớn sự tổn thương này nằm trong tình trạng lão hóa chung của cơ thể. Một số yếu tố có thể là nguyên nhân gây ra tổn thương:
- Tiếp xúc với tiếng ồn trong nhiều năm.
- Tiếp xúc với một số loại thuốc trong nhiều năm.
- Thừa cân.
- Hút thuốc.
- Xơ cứng động mạch – xơ cứng và hẹp các mạch máu cung cấp máu đến ốc tai, làm cho máu nuôi những tế bào thần kinh ở tai giảm đi. Bệnh tim, tăng huyết áp hay đái tháo đường cũng có thể làm cho tình trạng xấu hơn.
- Tiếp xúc với những chất cặn trong cơ thể
- Có một vài trường hợp lão thính là do yếu tố di truyền.
Tế bào thần kinh bị tổn thương
Khi tế bào thần kinh bị tổn thương đủ nhiều thì bạn sẽ nhận ra sức nghe của mình đã giảm. Hầu hết mọi người không điếc hoàn toàn. Mức độ nghiêm trọng của sự giảm thính lực thay đổi từ người này sang người khác ở cùng độ tuổi.
Ngăn ngừa tình trạng lão thính
Một lối sống lành mạnh có thể giúp làm giảm khả năng mất thính lực sau này. Ví dụ, tập thể dục, ăn uống khỏe mạnh và không hút thuốc. Bởi vì lối sống không lành mạnh sẽ làm gia tăng nguy cơ các bệnh như đái tháo đường, bệnh tim, tăng huyết áp và các bệnh về mạch máu. Những bệnh lý mạn tính này là yếu tố làm tăng nguy cơ giảm thính lực.
Khả năng ngăn ngừa suy giảm thính lực do tuổi là thấp. Nếu bạn tiếp xúc với tiếng ồn lớn trong thời gian dài có thể làm tình trạng giảm thính lực sẽ nặng hơn khi bạn lớn tuổi.
Một vài trường hợp giảm thính lực hoặc không nghe được do ống tai bị bít lấp bởi nhiều ráy tai. Vì vậy, bạn nên kiểm tra xem tai bạn có nhiều ráy tai hay không. Nếu giảm thính lực do nút ráy tai, thì sau khi loại bỏ ráy tai, bạn sẽ nghe tốt hơn.
Phương pháp điều trị lão thính
Khi sự suy giảm thính lực chỉ ở mức độ nhẹ, không ảnh hưởng đến chất lượng giao tiếp. Bạn chỉ cần nhờ mọi người nói chuyện chậm lại và rõ hơn để bạn hiểu được nội dung giao tiếp.
Tuy nhiên, khi sự suy giảm thính lực ngày càng tiến triển xấu bạn nên sử dụng máy trợ thính để hỗ trợ việc nghe. Có nhiều máy trợ thính được bán ở các cửa hàng dụng cụ y khoa. Và bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng máy trợ thính, để lựa chọn cho bản thân loại máy phù hợp nhất.
Thăm khám bác sĩ chuyên khoa
Khi thấy bản thân có vấn đề về nghe bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi học hoặc thính học để được kiểm tra và đánh một cách toàn diện. Ban đầu, bác sĩ sẽ kiểm tra bạn có bất thường gì về giải phẫu, hay những bệnh lý như viêm nhiễm ở tai. Hoặc chấn thương hay sự thay đổi sinh lý (nút ráy tai) ảnh hưởng đến sức nghe hay không?
Sau khi những vấn đề đó được loại trừ, bạn sẽ được đo thính lực để đánh giá mức độ suy giảm thính lực. Kiểu suy giảm thính lực để đưa ra chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp.
Hỗ trợ sức nghe của tai từ máy trợ thính
Hiện tại có nhiều máy trợ thính hiện đại hơn so với những máy thế hệ cũ. Nhưng máy trợ thính cũng chỉ là một dụng cụ hỗ trợ. Do đó sức nghe của bạn không thể trở về với mức bình thường như trước khi thính lực của bạn bị ảnh hưởng. Máy có tác dụng cải thiện sức nghe đang rất tệ của bạn ở thời điểm hiện tại. Điều này để bạn bớt đi sự khó khăn trong giao tiếp.
Khi sử dụng công cụ này bạn cần một khoảng thời gian để thích nghi với sự thay đổi âm thanh. Dường như là lớn hơn do máy đã khuếch đại âm thanh to hơn. Đôi khi người ta ngưng dùng máy trợ thính quá sớm. Và không tận dụng được hết khả năng của máy. Phần lớn những người sử dụng máy trợ thính đều thấy lợi ích máy đem lại là thay đổi chất lượng cuộc sống của họ tốt hơn. Điều quan trọng là khi mua máy bạn nên nhờ người bán máy hoặc nhân viên kĩ thuật hướng dẫn đầy đủ về cách sử dụng máy. Tiếp là người sử dụng máy trợ thính được hướng dẫn đầy đủ về cách sử dụng và cách chăm sóc thiết bị của họ.
Nếu bạn gặp vài vấn đề thì hãy liên hệ với phòng khám trợ thính của bạn để được tư vấn.
Những thiết bị thay thế khác
Bên cạnh máy trợ thính, có những thiết bị khác hỗ trợ cho những người suy giảm thính lực. Chúng được gọi là thiết bị hỗ trợ nghe. Chúng bao gồm:
- Điện thoại được thiết kế đặc biệt dành cho người khiếm thính.
- Thiết bị cho bạn biết khi điện thoại hoặc chuông cửa của bạn đang đổ chuông.
- Thiết bị giúp bạn nghe ti vi, radio, âm thanh…
- Các bộ khuếch đại điện thoại cho điện thoại thông thường.
- Ánh sáng và các thiết bị để cho bạn biết khi thiết bị báo cháy, đồng hồ báo thức… được kích hoạt.
Một số người nhận thấy sự hữu ích khi có một con chó cho người khiếm thính. Thính giác tương đương của chó dẫn đường.
Việc nhìn chuyển động môi để hiểu những gì người đối diện đang nói cũng hữu ích trong một vài trường hợp giao tiếp. Theo bản năng nhiều người giảm lực sẽ tự động nhìn cử động môi để hiểu lời nói của người đang nói. Ngoài ra, việc đọc môi có thể được chính thức dạy và học.
Cấy ghép tai giữa chủ động
Cấy ghép tai giữa chủ động là một thiết bị được cấy vào tai giữa. Mà cơ chế là rung các cấu trúc tai giữa. Nó được thiết kế để sử dụng ở những người giảm thính lực từ nhẹ đến nặng. Những người không thể đeo máy trợ thính thông thường.
Điện cực ốc tai
Nếu bạn bị nghe kém mức độ nặng, đôi khi một máy trợ thính có thể không đủ để giúp cải thiện sức nghe của bạn. Hoặc, bạn có thể đeo máy trợ thính trong vài năm. Nhưng vì sức nghe của bạn tiếp tục giảm nhiều hơn. Các thiết bị trợ thính có thể không còn hiệu quả. Bác sĩ có thể đề nghị bạn nên xem xét việc cấy ghép điện cực ốc tai. Đây là một thiết bị điện tử được sử dụng để giúp đỡ những người bị suy giảm thính lực nghiêm trọng. Phần bên ngoài của thiết bị được gọi là một bộ xử lý lời nói bên ngoài.
Một microphone xung quanh tai tiếp nhận âm thanh. Sau đó những âm thanh này được chuyển đổi thành tín hiệu điện tử. Những tín hiệu được truyền qua da để đến phần cấy ghép bên trong nằm ở ốc tai. Thiết bị cấy ghép này cho phép dây thần kinh thính giác được kích thích. Mặc dù thực tế các tế bào ốc tai đã bị tổn thương. Bộ não nhận tín hiệu từ dây thần kinh thính giác và bạn có thể nghe.
Nguồn: Yhoccongdong.com